رویکردی داده بنیاد بر کاربست برنامه‌‌های ساختاری- راهبردی در نظام شهرسازی ایران

نویسندگان

  • حمید ماجدی استاد شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران.
  • علی غفاری استاد گروه برنامه‌ریزی و طراحی شهری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
  • مریم دانشور دکتری شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران.
چکیده مقاله:

امروزه برنامه‌ریزی دیگر صرفاً به‌عنوان حرفه‌ای علمی، فنی و یا وظیفه‌ای دولتی و حکومتی تلقی نمی‌شود؛ بلکه به مثابه پلی است که برنامه‌ریزان را در ارتباط با تغییرات نهادی قرار می‌دهد. به عبارت دیگر نظریه برنامه‌ریزی در خلاء اجتماعی، اقتصادی و یا سیاسی شکل نمی‌گیرند، بلکه به وسیله افراد و در موقعیت‌های اجتماعی با هدف تبیین وضع موجود و تجویز رویه‌ها و فرآیند مناسب‌تر صورت‌بندی می‌شود. این پژوهش با هدف معرفی توان تبیینی و تجویزی برنامه‌های ساختاری- راهبردی در بستر نهادگرایی به‌منظور ارتقاء ظرفیت کاربست آن در نظام شهرسازی ایران صورت پذیرفته‌است. به این منظور از روش نظریه‌پردازی داده بنیاد به‌عنوان راهبرد پژوهش بهره گرفته‌ شده‌ است. ابزارهای جمع‌آوری داده‌ها در این پژوهش مطالعات اسنادی و کتابخانه‌ای، مصاحبه با کارشناسان، مدیران و صاحب‌نظران و مشاهده مشارکتی در محیط تحقیق بوده و مشتمل بر دو سطح کلان و خرد معرفی می‌باشد. در سطح کلان، شرایط و مؤلفه‌های نظام شهرسازی ایران، با جامعیتی فراگیر مورد توجه بوده و در سطح خرد، نمونه‌کاوی با هدف بررسی مقیاس محلی برنامه‌ریزی و مدیریت شهری در طرح توسعه و عمران شهر مشهد انجام شده‌است. در نتیجه این تحلیل‌ها، در ارتباط با نظام شهرسازی ایران و برنامه‌های ساختاری- راهبردی 159 مفهوم و 44 مقوله و نه مقوله کلان در شش سرفصل با استفاده از روش کد‌گذاری بازشناسی شد. از بین مقوله‌های شناسایی شده، نهادگرایی در برنامه‌های ساختاری- راهبردی به‌عنوان مقوله محوری انتخاب و مدل پارادایمی با تأکید بر شرایط علّی، زمینه‌ای، مداخله‌گر و راهبردها و پیامدها ترسیم شد. بر پایه این مدل تحلیلی، برنامه‌ریزی ساختاری- راهبردی به‌عنوان چارچوب گفتمان و در ارتباط با بسیج اجتماعی و در بستر تغییرات نهادی، شرایط را به‌منظور توسعه در مقیاس‌ها و سطوح مختلف فراهم می‌سازد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

کاربست الگوی مدیریت‌گرا (سیپ CIPP) در ارزشیابی نظام آموزشی شهرسازی ایران

امروزه تحصیلات دانشگاهی در همه­ی رشته­ها از ملزومات اجتناب­ناپذیر به منظور توسعه کشورها محسوب و پیدایش و توسعه­ی هر رشته­ای در ارتباط تنگاتنگ با آموزش و تعلیم افرادی است که بتوان آنها را پرورش داد. ماهیت میان رشته­ای شهرسازی، آموزش در آن با چالش­های اساسی مواجه است، بطوریکه محتوای آموزشی آن می­بایست متناسب با زمان و مکان تفاوت پیدا کند. با توجه به نوپایی این رشته و اهمیت نظام آموزشی در آن به وی...

متن کامل

آسیب‌شناسی نظام پیشنهادها با رویکرد نظریه داده بنیاد

هدف اصلی نوشتار حاضر شناسایی آسیب‌های فراروی نظام پیشنهادها در شرکت گاز استان مازندران می‌باشد. در پژوهش حاضر از روش کیفی مبتنی بر نظریه داده‌بنیاد استفاده شده است، زیرا محقق جهت تبیین الگو از داده‌های مفهومی که به صورت نظام‌مند گردآوری شده‌اند، بهره گرفته است. جهت جمع‌آوری داده‌ها از ابزار مصاحبه استفاده شده و جامعه آماری مصاحبه‌شوندگان را 18 نفر از افراد مطلع و آگاه با نظام پیشنهادها در شرکت ...

متن کامل

تحلیل تطبیقی آموزه‌های نظام شهرسازی دورۀ صفویه در ایران با نظام شهرسازی دورۀ رنسانس در اروپا

در دورۀ صفویه به واسطه امنیت، رونق اقتصادی وتفکرات اسلامی زمینه مناسبی برای اعتلای فرهنگ ایرانی - اسلامی فراهم شد. این مساله باعث تشخّص و بالندگی هنر ایرانی - اسلامی خاصه شهرسازی و معماری دورۀ صفوی نسبت به دیگر دوره‌ها در ایران شد، چنان که حاصل آن را می‌توان در شکل‌گیری کالبدی نظام شهرسازی صفویه به صورت باغشهر، تمثیلی از بهشت روی زمین جست. نظام شهرسازی رنسانس نیز ریشه در مکتب اصالت انسان...

متن کامل

کاربست اخلاق زیستی در شهرسازی اسلامی

بی‌توجهی به حفاظت از طبیعت که عمدتا به علت عدم پشتوانه اخلاقی از سوی جوامع و مردم است و منجر به بحران محیط‌زیست شده، امروزه دچار تغییر نگرش در مواجهه با طبیعت و تدوین قوانین بین‌المللی شده است و مذهب به مثابه محرکی جهت این تغییر نگرش‌ها و تدوین کننده اخلاق، عاملی در رفع بحران‌های زیستی در نظر گرفته شده است. این پژوهش تلاش دارد تا در مبحث حاضر به بازشناسی مفهوم اخلاق در پرتو اندیشه و اصول اسلامی...

متن کامل

تأملی بر استقرار نظام جانشین پروری مدیریت در دانشگاه، مدلی برآمده از نظریۀ داده بنیاد

منابع انسانی نیازهای سازمان را در طی یک دورة طولانی برآورده میکنند و جانش ین پرور ی فرایند یبرای آماده سازی و نوسازی این منابع است. این پژوهش فرایند استقرار نظام جانشین پروری مدیریت دردانشگاه را با استفاده از طرح نظام دار نظریۀ داده بنیاد کاوش کرده است . بد ین منظور از 17 نفر ازسیاستگذاران در عرصۀ آموزش عالی، مدیران فعلی و سابق دانشگاه در سطوح مختلف علمی واجرایی، صاحبان ...

متن کامل

بررسی رویکردی مؤثر به پیری: مطالعه نظریه داده بنیاد

اهداف: با توجه به آسیب پذیری تعداد قابل ملاحظه ای از سالمندان به علت مسائل گوناگون جسمانی، روانی-اجتماعی و خانوادگی، هدف پژوهش حاضر ارائه یک نظریه براساس گردآوری نظام مند داده ها در حوزه سالمندی است. مواد و روش ها: روش مطالعه حاضر نوع خاصی از سنت پژوهش کیفی به نام نظریه داده بنیاد است و نمونه پژوهش شامل 20 نفر از سالمندان (10 زن و 10 مرد) بود که به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. جامعه آمار...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 12  شماره 27

صفحات  155- 165

تاریخ انتشار 2019-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023